Wednesday, September 14, 2016

If So.. Yes I am an Idiot

Life is always interesting. It makes you genius and sometimes idiot at a time. You feel happy when you are called genius and get disappointed when called idiot. How can I be different? But this time, I was forced to question myself when I was called an idiot for the reason I will never give more preference to.

Morning of Tuesday, 6 September was just wow! What a beautiful morning. When I opened my eyes, I saw two birds above the garden flying around and flying again. I witnessed this beautiful scenario most of the times as I am one of those lucky ones to have garden outside my window. I just wanted to lie on my bed and enjoy the morning. But it clicked that I had my classes. 'Gosh! Already 7:30, girl wake up and get ready'. I rushed towards washroom to get fresh, although I was in hurry I didn't forget to look at mirror and give a smile. I usually do that to give a good start to my every morning.

I became fresh, offered my prayers and done with my tea. Now, dress, thank god it was ironed last night. White kameez and light green shalwar with dark green dupatta, was not bad as I was comfortable with it. I was never dress conscious back in my country but this is one of those development on me after coming here in Pakistan.  Properly ironed and well-dressed was the major change I could observe. But still when I dress, I always look for my comfort not for others and I still believe that dress should please me first. As always, I was comfort with the shalwar kameez that I was wearing and proudly I received good compliments for the dress.  

Coincidentally, it was the Defense Day in Pakistan, and I was unknown. When I reached department, every single person I met (whom I know) started chanting, "Pakistan Jindabad!"  I was like Ok! Fine, thank you. Besides, everything was going normal as usual. Then suddenly we were informed that we will have two free lectures, and what else, this was the best thing to hear as we get enough time to chit chat and sometimes out for breakfast as well.  We planned to go somewhere for breakfast. As I don't know much restaurants around this city, my friends were busy discussing and I started talking with one of my male colleagues. At the beginning of our conversation, I received common compliment of that day, "Oh! White Kameez and green Shalwar, Pakistan Jindabad!"

 I asked, "Why is everyone saying Pakistan Jindabad?"
He said, "Today is Defense Day. And also you have worn white Kameez and green Shalwar, the dress that we specially wear in Independence Day, which is 14th August."
I said, "Ok! Happy Defense day! Sorry! I was unknown to this fact."

He said, "But do you know that your dupatta is not matching with your Shalwar? You should have worn light green dupatta. What kind of dress is this that you are wearing? Complete mismatch."
Picture from Google
And he started giving his own suggestions that was irritating me. It was not the first time he commented on my dress, good or bad, he always notices what I wear and passes comments which I never ask for. I was on my head, why should someone have problem with what kind of dress I wear. My anger was repressed since long, and that day I just couldn’t stop myself.
I shouted, "What's your problem? I am comfortable with this dress and it's not necessary that I should please your eyes. I am dressed according to the society where I am living now. Why should you comment on my dress? I never ask you if I am looking beautiful or not and I don't think you are here to look upon dresses I wear."

I was a bit loud and many of my colleagues were shocked to see me in anger. However, another friend consoled me and suggested me to ignore those kinds of persons. I was calmed down. After sometime, I felt bad that I shouted at him. I was feeling bad for being so loud and thinking that I could have 
told him separate, but no I told him many times it was important; but he felt bad, maybe he felt insulted, but you felt insulted many times when he commented on your dress, hairstyle… Ah! These feelings, guilt were just killing me that suddenly I received a message, "Today you did really unethical. I will never talk to such an idiot girl." I replied "Thanks" and was blocked after that.


Then, I started thinking if I am seriously an idiot. To be angry for commenting on my attires is an act of idiot? Should I always close my mouth when someone comments on my attire? My mind was about to burst with these questions then I realized it's fine if someone calls me idiot for this. It’s better to be called idiot then to stay quiet when someone comments for what you are wearing. Let people gossip but it's your life let you live it on own.  Because one of the prominent American writer and illustrator of 20th century Dr. Theodor Seuss Geisel also says, “Be who you are and say what you feel, because those who mind don’t matter and those who matter don’t mind.” 

Tuesday, April 12, 2016

2072, a year of 3 L's (Loss, Lesson and Love)

"Another year has gone by
And I'm still the one by your side
After everything that's gone by
There's still no one saying goodbye
Though another year has gone by"
And with these lines from Celine Dion's song, here comes an end to my most memorable year 2072 B.S. Usually, every year is important in own way and is remembered by different reasons, but 2072, it’s a year to be remembered for multiple reasons.
I still remember the first hour of 2072, when I was weaving my dream, my plan; all around were busy in drinking, dancing, singing but I was planning something, something different. Like always, I was thinking to make this year unforgettable. But who knew that it's gonna be remembered in sour memories. The first morning visit of holy place "Baitani Damn" in rural part of Lalitpur poured positive vibes on me. I was pretty sure that the year will be pure as the holy place and beautiful like the Rhododendrons (national flower of Nepal) that surrounded me. Yes, it was pure too, but only till 12th Baishak(25th April); the day that changed the game, not only of mine but of my family and country. The devastating earthquake scattered dreams of my country, people here and of my family and mine too.
Source: Google 

The first "L" "LOSS", yes it started from this day. My family's business turned down, all hopes were lost and my dreams too. Losing the senior member of family, my grandfather was another great loss, which filled me with regrets and dissatisfaction. With the time being, losing the care and love of some friends due to my own silly mistakes added more to it. During this tough period, I got a pretty second "L", "LESSON". A lesson to handle the worst situation, a lesson to cope up with null hope, a lesson to prove maturity in the right time. Providing the strength to stand high, confident, and strong and stable, I learnt to fight with economic, physical and mental lacking. People come and go, it’s the way world runs, but one has to stay still and move forward accepting the situation was the main and foremost lesson of the year.
And the beautiful, "L", "LOVE", that I received from my friends is seriously uncountable. I was poured with immense love from my friends (old and new). From finding new friends of different culture in different land to getting back support every second from my always reigning friends, I was surrounded by love most of the time. I can say this is what that helped me out of the problems and encouraged to stay calm.

New Year, 2073 has already arrived, and this year actually with no dreams, no hopes, I am gonna make it memorable, don’t worry memorable in positive part for sure. My effort for this year will be to collect strength to stick on my decisions, to not regret and to live jolly life which suits me and for which I am made for. With all guns blazing, I am now on the ground to battle with every problem, and thanks to 2072 for making me this strong. Last but not the least, HAPPY NEW YEAR 2073 to all out there, May god provide you much strength and patience to go through my blog which has revived from this minute. Stay Blessed and obviously bless me too. 

Tuesday, August 26, 2014

‘ हो गल्ती हाम्रै हो ! ’

दिन : आईतबार
स्थान : चक्रपथको माईक्रो
समय : बिहानको १० बजे

आईतबारको दिन, छुट्टीको दिन । कार्यालय नगएर कि त घरकै काममा व्यस्त हुने, कि त साथीहरु भेट्ने दिन हो आइतबार, मेरा लागि । भदौ १ गते कृष्णाष्टमीको दिन, आइतबार पनि । वर्षौपछि एकजना साथीलाई भेट्ने योजना थियो । म योजनासंगै रमाउँदै थिएँ । होटेल ¥याडिसनमा भेट्ने निर्णय भएको थियो, हाम्रो । घरबाट केहि मिनेट हिंडेर बौद्ध पुगे । अनि चक्रपथ जाने सेतो माईक्रो समातें ।

बौद्धबाट चक्रपथ जाने सेतो माइक्रो त्यति खुल्ला भएको मैले सायदै देखेकी थिएँ । कार्यालय समयमा त यो गाडीको ठेलमठेल हेर्दा उकुसमुकुस नै हुन्छ । तर सायद त्यो दिन कृष्णजन्माष्टमीको विदाले होला, सेतो माइक्रोमा सिट पाइयो, ठूलै कुरा पाए जस्तो भयो । आफ्नै सवारी नभएको र जहाँ जाँदा पनि सार्वजनिक सवारीमा यात्रा गर्नुपर्ने म जस्ता काठमाडौंबासीलाई बसमा सिट पाउनु पनि युद्ध जिते जत्तिकै खुशीको कुरा हुन्छ ।

बौद्धबाट चक्रपथ र चक्रपथबाट लैनचौरसम्मको यात्रामा एक्लै थिए म । छेउछाउका यात्रुहरु आफ्नै धुनमा मस्त थिए, उनीहरुमध्ये कोही पनि कहिल्यै देखेको या चिनेको अनुहार थिएन । मेरो गाडीमा कोही चिनेको मान्छे भएन भने समय बिताउने खुराक हो, मोबाइलको गीत । हत्तपत्त ब्याग खोलें । धुन्धुन्ती इयरफोन खोजें, भेटिन । ज्या !  इयरफोन त घरमै छोडेछु । समय काट्ने अरु बहाना खोज्न थालें । फ्याट्टै सहकर्मी प्रकाश लामिछाने सरले भन्नुभएको कुरा याद आयो । कार्यालयबाट घर जाने क्रममा उहाँले एकदिन भन्नुभएको थियो, “ माईक्रोमा हुने सम्वादको बारेमा पनि रेडियो कार्यक्रम बनाउदाँ रमाईलो हुन्थ्यो होला ।” त्यही कुरा सम्झे र माईक्रोमा को को गफ गर्दैछन् उनीहरुतीर ध्यान दिन थालें ।

१० मिनेट जति बितेको थियो होला, कुराकानी त खुबै भइरहेका थिएँ तर कसैको कुराकानी त्यतिसाह्रो रमाइलो लागिरहेको थिएन । यस्तैमा रेडियो अडियोमा सुनिने आवाज जस्तै ड्राइभरले, ‘झ्याप्प ब्रेक लगाए’, म अगाडी हुत्तिएँ । रिसले कन्सिरी तात्यो, ड्राइभरसंग कराउँदै थिएँ । उ बेसरी हाँस्न थाल्यो । मलाई अचम्म लाग्यो, यसमा हाँस्नुपर्ने कुरा के छ र ! ड्राइभरको छेउमा बसेको मान्छेपनि उसंगै ठूलो आवाजमा हाँस्न थाल्यो । ‘खलासी’लाई आफू छुटेछु की झै लाग्यो होला सायद, पछाडीबाटै अगाडी फर्कदै बोल्यो, “ओ ! सोल्टी के को हासोँ हो यत्रो ?” ड्राइभरले दायाँबायाँ केही नहेरी जवाफ दियो ‘ओई हेर्न त्यो केटी ! मैले त त्यसले तल लुगै लाकी छैन भन्ठानेको, तर लगाएको रैछे । आजकालको केटीहरुको लुगा हेर्नुपर्छ अरु केही चाहिन्न ।” त्यसपछि खलासी पनि हो मा हो मिलाएर हास्न थाल्यो । ड्राइभरको छेउमा बसेर हाँसिरहेको यात्रुले फ्याट्ट भन्यो, “यस्तै कपडा लाउछन् र त बलात्कारको घटनाहरु बढ्छन् ।” उसको यो वाक्यपछि माइक्रोमा शान्ति छायो । कोही बोलेनन् र उहीतर्फ ध्यान दिन थाले ।

फोटो गुगलबाट
 ड्राइभरः " हो त । उनीहरुले त्यस्तो कपडा लाएर नै केटाहरुलाई उचाल्छन् पहिला । अनि पछि चाहीं मलाई यो भयो र त्यो भयो भनेर कराउँछन् । पहिला आफै राम्रो भएर हिंड्नु नी ।”
छेउको यात्रुः “त्यही भन्या, नकचरीहरु ! हाम्रा आमाहरुले जस्तो पूरै जिउ ढाक्ने कपडा लाए के हुन्छ र तिनीहरुलाई ? छोटो कपडा लाएर आफै चुमुक चुमुक पर्छन्.. अनि यस्ताको बलात्कार नभए कस्ताको हुन्छ त ?”

चालक टाउको हल्लाउँदै गललल हाँस्न थाल्यो । उनीहरुको यो संवाद अझै निकै बेर चलिरह्यो । पुरै अघिको केटीमा केन्द्रित संवाद । उनीहरु एकआपसमा गफिंदै थिए, म चाहीं आफैलाई सोध्दै थिएँ, “ती ६–७ वर्षकी कलिली बालिका, गाउँमा घाँस काट्न हिडेकी युवतीहरुलाई पनि उनीहरुको छोटो वस्त्रले नै बलात्कारको सिकार बनाएको होला त ?”
“के आफ्नो पूरै अंग ढाक्ने युवती भने बलात्कृत भएका छैनन् ? बुर्काले शिरदेखि पाउसम्म छोप्ने महिलाहरुको बलात्कार भएको छैन र ? वैवाहिक बलात्कार चै के नी ?”

“हामी माथि अन्याय हुनुको कारण पनि हामी नै हौं त ?”

आफैंसंग यतिका प्रश्नहरु सोधिरहँदासम्म ड्राइभर र ती यात्रुको गफ सकिएको थिएन । उनीहरुको कुरा सुनेर नमज्जाले रिस उठीरहेको थियो । माइक्रोमा अगाडी पछाडी हेरें । ६–७ जना अरु महिलाहरु पनि थिए । सबै मजाले सुनिरहेका थिए । वाहियात गफ गर्ने ती दुईजनालाई गाली गर्दिउ जस्तो भैसकेको थियो । कोही मभन्दा बुज्रुक महिलाहरु बोल्नुहुन्छ की भनेर कुरें । ५ मिनेट जति कुर्दा पनि कसैले प्रतिकार नजनाएपछि मैले मेरो रिस थाम्नै सकिन । झ्याल बाहिर हेरेको, चक्रपथ आउँदै रहेछ । उनीहरुको संवादले मेरो रिसको पारो अझै तातिरहेको थियो र भनें, “ए ! तपाईहरुले माथि गन्जी नलगाउँदा, तल हाल्प पाईन्ट लाउदा त खोई हामीलाई केहि हुँदैन त, तपाईहरुको बलात्कार गरौँ भन्ने सोच पनि आउदैन त । तर तपाईहरुलाई मात्र त्यसो किन हुन्छ ? हामी पनि मान्छे, तपाई पनि मान्छे ! हामीलाई केहि हँुदैन र मात्र तपाईहरुलाई त्यस्तो हुन्छ भने त्यो हाम्रो होईन तपाईको गल्ती हो । कसैको वस्त्र मन पर्दैन भने नहेर्नुस् न तर त्यसलाई उसको इज्जतसंग जोडेर गलत मनलागी व्याख्या नगर्नुस् ।”

अब चाहीं माइक्रोभरीका सबैजना मेरो अनुहारमा हेर्न थाले । सबैजना चुपचाप । ड्राइभर र ती यात्रुको मुख रातो भैसकेको थियो । मलाई केही सन्तुष्टि मिल्दै थियो । खलासीले चक्रपथ आइपुगेको संकेत ग¥यो । अघि नै भाडा बुझाइसकेकाले माइक्रो रोकिने बित्तिकै झरें । म झरेपछि उनीहरुले मेरो बारेमा के भने होलान् वा भनेनन् होलान्, मेरो लागी त्यति महत्वपूर्ण भएन । तर उनीहरुको संवादले मेरो सहनशीलताको परीक्षा लिइरहेको थियो । सहन नसकी मैले उनीहरुलाई मुखभरीको जवाफ दिएँ, अर्कोपटक यस्तै संवाद गर्दा फेरि सम्झिउन् भनेर । उनीहरुलाई चुप गरेकोमा खुशी मान्दै म आफ्नो गन्तव्यतीर लागें ।




Tuesday, December 4, 2012

चावेज,भनेजुएलाका एक चर्चित नेता

–संघर्ष पन्त
भेनेजुयलाका जनताले आइतबार भएको राष्ट्रपतीय निर्वाचनमा खुब उत्साहपूर्ण मतदान गरे । राष्ट्रमा नया“ राष्ट्रपति चुन्नका लागि १ करोड ९० लाख भन्दा बढी जनताले आÏनो मताधिकार प्रयोग गरे । जुन पूर्वानुमान गरिएभन्दा बढी थियो । निकै समयसम्म लाइनमा बसेर विगतका मतदानमा भन्दा यो वर्षको मतदानमा निकै राम्रो जनसहभागिता थियो । र नहोस् पनि कसरी अगामी ६ वर्षका लागि नया“ राष्ट्रपतिको चयन जो गर्नु थियो ।

जे होस् भेनेजुयलाका जनताले आइतबार भएको मतदानमा उल्लेख्य सहभागिता जनाए र पुनः हयूगो चावेजलाई नै राष्ट्रपतिको रुपमा निर्वाचित गराए । समाजवादी वामपन्थी हयूगोको पक्षमा जनताले ५४ दशमलब ४२ प्रतिशत मत खसाले र उनलाई चर्चित नेताको रुपमा परिचित गराए । राष्ट्रपतीय निर्वाचनका लागि मैदानमा उत्रिएका अर्का विपक्षी नेता हेन्रिक क्याप्रीलसको पक्षमा भने जनताले ४४ दशमलब ९७ प्रतिशत मत खसाले । य्ूनाइटेड सोसलिष्ट पार्टीका चावेजलाई जष्टिस फष्ट पार्टीका क्याप्रिलसले राम्रो टक्करत दिए तर निर्वाचनमा भने जित्न सकेनन् ।
प्रारम्भिक चरणमा कहिले चावेजले जित्ने भन्दै हल्ला गरिएको थियो भने कहिले क्याप्रीलसले जित्ने आंकलन गरिएको थियो । हुन त सन् १९९९ देखि भेनेजुयलाको राष्ट्रपतिको पदभार ग्रहण गरेका चावेजका लागि यो मतपरिणाम पछिल्लो निर्वाचनको भन्दा कम हो । तैपनि उनलाई जनताले अझै रुचाइरहेको पाइएको छ । दक्षिण अमेरिकामात्र होइन चावेजको यो विजयले विश्वमै उनको लोकप्रियता ह्वातै बढाइदिएको छ ।

सन् १९५४मा भेनेजुयलाको विकट गाउ“ सामानेतामा शिक्षक परिवारमा जन्मिएका चावेज एक समाजवादी नेता हुन जो बाहिरी हस्तक्षेपको चर्को विरोध गर्न खप्पिस छन् । गरिबको नेताको रुपमा प्रख्यात चावेज आफै पनि एक गरिब परिवारमा हुर्किएका थिए । उनी १७ वर्षकै उमेरमा नै सैन्य सेवामा भर्ना भएका थिए । त्यसैक्रममा उनले सरकारी योजनाको विरोध गर्दै क्रन्तिकारी बोलिभेरियन मुभमेन्ट नामक समुह स्थापना गरे र सरकारी नीतिविरुद्धमा लड्न थाले आÏना सहयोगीका साथ ।

यसै क्रममा उनी सन् १९९२ मा जेल पनि परे । उनलाई दुई वर्षपछि तत्कालिन राष्ट्रपति राफेल क्यालडेराले माफी दिएपछि रिहा भए । जेलबाट मुक्त भएपछि चावेजले समाजवादी पार्टी फिप्ट रिपब्लिक मुभमेन्ट स्थापना गरे । यसरी राजनीतिमा छिरेका चावेज सन् १९९८ को राष्ट्रपतिय निर्वाचनमा विजयी भए । राष्ट्रपति पदमा निर्वाचित हुने बित्ततकै चावेजले सीमान्तकृत समुदायको अधिकार वृद्धि गर्दै सरकारको ढा“चा नै परिवर्तन गर्दै संविधान जारी गरेका थिए । उनको यो नीतिका कारण बुर्जुवाहरु केहि हदसम्म हतोत्साहित भए पनि पिछडिएका र गरिब जनसमुदायमा भने यो संविधानले निकै परिवर्तन ल्याएको थियो । त्यसैले सन् २००० मा पुनः चावेजकै सरकारले जित प्राप्त ग¥यो ।

आÏनो अमेरिकी विस्तारवाद विरुद्धको नीति, बाह्य हस्तक्षेपको घोर विरोधलगायत कारण चर्चित अनि विवादित चावेजले सन् २००२ मा राष्ट्रिय आयल निगममा भएको आन्दोलनमा वैदेशिक त्यसमा पनि अमेरिकाको सहयोग अस्वीकार गर्दै वातावरण नियन्त्रण लिएका थिए । यति मात्र होइन उनले तत्कालीन अमेरिकी राष्ट्रपति जर्ज डब्लु बुसलाई संयूक्त राष्ट्रसंघको बैठकमा विश्व सखाप पार्ने राक्षक भन्दै सम्बोधन गरेका थिए ।
तेलका कारण विश्वप्रख्यात र सबै भन्दा बढी तेल उत्पादन गर्ने राष्ट्र भेनेजुयलाको ग्रामीण इलाकामा स्वास्थ्यकर्मीको पहु“चको लागि चोवेजले क्युवास“ग तेलको विक्री गर्ने सम्झौता गरे । त्यति मात्र नभई उनले विदेशका गरिब नागरिकलाई तेल बा“ढे अनि अनावश्यक तेल बा“ढेको भन्दै आलोचित पनि भए । जे होस् राष्ट्रपति चावेज पदमा आइसकेपछि भेनेजुयलाको गरिबी संख्या पनि हरेक वर्ष घटेको छ र आर्थिक वृद्धि दर हरेक वर्ष बढेको पनि छ ।

क्यान्सर रोगस“ग लड्दा पनि आÏनो देशलाई वैदेशिक हस्तक्षेपबाट जोगाएका चावेजको यहि विशेषताका कारण उनी पदमा टिकिरहने भेनेजुयलाका पहिलो नेता बनेका छन् । सा“च्चै नै अमेरिका जस्तो शक्तिशाली मुलुकलाई सिधै चेतावनी दिनु, आÏनो राष्ट्रमा रहेको तेल खानीलाई वैदेशिक लगानी गर्न नदिई स्वदेशी लगानीबाटै विकसित गराउनु चावेजको मुख्य सफलता नै हो । यो सबैले मान्नैपर्छ । यसबाहेक चावेज कार्यकालमा विकसित हु“दै गएको भेनेजुयलाले अगामी दिनहरुमा पनि विकासको शिखर चुम्दै जाने आशा गर्न सकिन्छ ।

पाकिस्तानको तालिबान v/s मलाला

–संघर्ष पन्त
 दक्षिण एसियाली मुलुक पाकिस्तान एक ईस्लाम बाहुल्य राष्ट्र हो । तालिवान र अलकायदा जस्ता लडाकु समूह र त्यसविरूद्धको युद्धका कारण पाकिस्तानमा मानव अधिकार हननका घटना नौलो होइनन् । मानवअधिकार नै संकटमा परेको बेला महिला अधिकार त झन संकटमा पर्ने नै भयो । कट्टर इस्लामिक कानुनको वकालत गर्ने कतिपय चरमपन्थि समूहका कारण पाकिस्तानमा महिला अधिकार र उनीहरुको सुरक्षा लगायतका कुराहरु निकै जोखिम अवस्थामा रहेको छ ।

महिला स्वतन्त्रताको विषयमा मात्रै होइन अभिव्यक्ति स्वतन्त्रताको विषयमा पनि पाकिस्तान जोखिमयुक्त मुलुक हो । पाकिस्तानमा कुनै विषयमा आफ्ना धारणा रखेकै कारण कतिपयले ज्यानै गुमाउनु परेको छ । पछिल्लो समय पाकिस्तानमा यस्तै एउटा दुखद घटना भएको छ। नारी स्वतन्त्रताको माग उठाउ“दा तालिवानको कोपभाजनमा परेकी छिन एक १४ वर्षिय किशोरी । कलिलो उमेरदेखि नै महिला शिक्षाको पक्षमा आवाज उठाउदै आएकी १४ वर्षिया मलाला युसुफजईलाई गत मंगलबार तालिबान लडाकुले गोली प्रहार गरेका छन् ।
अहिले उनी अस्पतालमा जिवन र मृत्युस“ग लडिरहेकी छिन् । महिला अधिकारको आवाज उठाएकी मलाला माथि उनको घाटी र टाउकोमा गोली प्रहार भएको छ र उनी अहिले चर्चा र चिन्ताको विषय बनेकी छिन सारा विश्वको लागी । अस्पतालमा निकै गम्भिर अवस्थामा उपचाररत मलालाको स्वास्थ्यमा सुधार आउनका लागि थुप्रैले प्रार्थना पनि गरिहरहेका छन् ।

हुन त मलाला उनीमाथि भएको आक्रमणबाट एकाएक चर्चामा आएकी भने पक्कै होइनन् । पाकिस्तानको तालिबानी आतंक रहेको स्वात जिल्लाको मिंगोरा सहरमा बसोबास गर्ने मलाला आÏनो हिम्मत र सहासका कारण परिचीत छिन् । कतिपयका लागि उनी विश्वास र हिम्मतका लागि प्रिय र सम्माननिय छिन् त्यस्तै कतिका लागि भने उनी टाउको दुखाईको विषय हुन् । सन् १९९८ मा जन्मिएकी मलालाले सन् २००९मा ११ वर्षको कलिलो उमेरमा बिबिसी उर्दु सेवामा तालिबानको छायामा जिन्दगी शीर्षकमा डायरी लेखिन् । तालिबानले स्वात जिल्लामा शासन गर्दा आफूले भोगेको समस्यामा बारेमा लेख्ने गर्थिन उनी आÏनो ब्लगमा ।

महिला शिक्षाको लागि विशेष आवाज उठाउने मलालाले तालिबानले स्वातमा शासन गरेपछि महिलाहरुलाई विद्यालय जान, बजार जान, किनमेल गर्न लगाएको रोकको बारेमा सबैलाई बताइन आÏनो डायरी मार्फत मलालाले । सन् २००९को जनवरी महिनामा उनको विद्यालयपनि तालिबानले बन्द गरिदिएपछि उनले आई मे नट गो टु स्कुल एगेन नामक शीर्षकमा आÏनो भावना व्यक्त गरेकी थिइन् ।

यो लेखले धेरैको ध्यान खिच्यो । अनि पाकिस्तानी सरकारी सेनाले स्वात क्षेत्रबाट तालिवानको दबदबा हटाउने प्रयासमा लाग्यो । तालिबानको डर र आतंकका कारण सपरिवार आफ्नो घर छाड्न बाध्य मलाला गत वर्षमात्रै पुनः मिंगोरा फर्किएकी थिईन् । साहसको कारण गत वर्ष अन्तर्राष्ट्रिय बालबालिका शान्ति पुरस्कारको लागि चुनिएकी उनी अन्तिम पा“च प्रतियोगी मध्येको एक थिइन् ।

यसैगरि उनलाई पाकिस्तानी सरकारले पहिलो राष्ट्रिय शान्ति पुरस्कारबाट सम्मानित पनि गरेको छ । तर शरया कानुनको वकालत गर्दे आएको तालिवानको लागि मलालाको स्वतन्त्रताप्रतिको आस्था अपराध भयो । आÏनो लेख मार्फत नारीलाई पनि शिक्षा आवश्यक छ भन्दा यति ठूलो मूल्य चुकाउनु पर्ला भन्ने सायद उनले सोचेकी पनि थिइनन् ।

पढेर चिकित्सक बन्ने र देशको सेवा गर्ने इच्छा थियो मलालाको । तर महिलालाई घर भित्र कै चुल्हो चौकौमा सिमित गर्ने तालिवानको मलालाको हत्या नै गर्ने सोचका कारण उनी अहिले यस्तो हालतमा छिन् । उनीमाथि आक्रमण गरेको तालिबानले यदि उनी कुनै हालतमा बच्न सफल भइन भने उनलाई कुनै दिन मृत्यु नै उपहार दिने स्पष्ट पारिसकेका छन् । उनको यो हालतको खुशी सायद तालिबानलाई होला तर अमेरिका जस्तो शत्तिशाली मुलक जस्तै अन्य मुलुकहरुले भने उनको स्वास्थ्यमा सुधार आओस् भन्ने कामना गरिरहेका छन् ।

मलाला पाकिस्तानको लागि मात्रै होइन पूरै विश्वको नायिका हुन् साथसाथै इलाम राष्ट्रका महिलाहरुको लागि साहसको प्रतिबिम्ब हन् । हुन त उनी जस्तो साहसिक महिलामाथि आक्रमण गर्ने तालिवानले आÏनो कायरता प्रष्ट्याएको छ । १४ वर्षको बालिकाको हत्या गर्ने तालिबानले आÏनो समूहको सिद्धान्त जसरी अरुमाथि लाद्न खाजेको छ, त्यो अत्यन्तै निन्दनीय छ ।

तालिबानको लडाई कुनै सिद्धान्तस“ग होला तर त्यसको नाममा कट्टरपन्थी धारणा राखेर मानव हत्यामा उत्रनु मुर्खता बाहेक केही होइन । महिला र पुरुष एकै रथका दुई पाङ्ग्रा हुन् । एउटाको अभावमा अर्को चल्न सक्दैन । त्यसैले महिलालाई दबाएर राख्नु भगवान्को अपमान गर्नु हो, जसलाई तालिबान समूहले बुझ्न जरुरी छ । अन्ततः जिवन र मृत्युको दोसा“धमा रहेकी मलालाको शीघ्र स्वास्थ्यलाभको लागि हाम्रो पनि कामना ।

सुनसान काठमाण्डौँको पट्यारलाग्दो दशैँ

–संघर्ष पन्त
दशैँ आयो, खाउला पिउला, कहाँ बाट ल्याउला, चोरी ल्याउला, धक्त बुढि म त एक्लै बसौँला, सानो छदाँ दशैँ आउदा बितिकै मुखमा झुन्डिएको हुन्थ्यो यो भनाई । रोतापुलको खोला छेउबाट भित्र जाने गल्लीमा पूरै परिवारका साथमा डेरामा बस्दा गल्लीका साथिहरुसँग मिलेर भाका लगाउदैँ रमाउथे म । नयाँ लुगा लगाउदै यता र उता फुरुङ फरुङ उफ्रदै साथीसंगीमा कसको लुगा रामं्रो अनि महंगो भनेर धाग देखाउदै बिछट्टै रमाइलो हुन्थ्यो । साच्चैँ ति दिनहरु सम्झिदा विगतमै फर्कन मन लाग्छ, अनि त्यही तनावमुक्त, रमाइलो पलहरु पुनः अनुभव गर्न मन लाग्छ । तर, बगेको खोल जस्तै त हुन् नि हाम्रा यादहरु कहिले फर्किएर यथार्थमा बद्लिदैन । सँगै पढ्ने साथी भाई अनि डेरा छेउछाउ बस्ने छिमेकीहरु पोको बाँधेर आफ्नो घर लाग्ने क्रम जारी छ । अनि म चाँही उनीहरुको घर फर्कनको लागि रहेको उत्साह एक मुक दर्शक भएर हेरिरहेको हुन्छु ।
सबैलाई दशैँ आउदा खुब रमाइलो लाग्छ तर मलाई भने यो सुनसान काठमाण्डौँको सुनसान सडकमा यात्रा गरेर अफिस तिर लाग्न निकै नरमाइलो लाग्छ । दशैँ भनेकै विशेषतः लामो छुट्टि, परिवारका सबै सदस्य एक जुट भएर निधारमा टिका अनि कानमा जमरा लगाउदै पिङ खेल्ने नै हो । तर, मेरो हकमा यि सबै नहुदा हरेक वर्ष नरमाइलो लाग्दो रहेछ । हुन त हाम्रो परिवार काठमाण्डौँको रैथाने भने पक्कै होइन । हाम्रो पुर्खेउली घर काभे्रको बिर्तादेउराली भन्ने गाविस हो । तर त्यहाँबाट हाम्रो हजुरबुवा, हजुरआमा २० वर्ष अगाडि बारा जिल्लाको सिमरामा बसाइ सराई गुर्न भएकाले, हाम्रो पुर्खाको थलोमा म र बुवा मात्र गएका छौ । म अझै सम्झन्छु बैशाकको त्यो महिना जुन बेला म मेरा बुवासँग पहिलो पटक बिर्तादेउराली गएको थिए हाम्रो टाढाको आफन्तको बिहेको लागि । हरियो डाँडाकाँडा, रमाइलो अनि शान्त वातावरण रहेको त्यो ठाँउमा पुनः जान त मन छ, खोइ मेसै मिल्दैन । फेरि केहि वर्ष पहिले हाम्रो हजुरबुवा–आमा पनि हामी सँगै बस्ने हाम्रो डेरामा आउनु्भएकाले दशैँको समय कहि कतौ जाने कुरा आयो भने कता अनि कस्का जाने भन्ने प्रश्नको ओइरो लाग्छ । हुन त हाम्रो मामाघर पनि निकै रमाइलो स्थल दोलखाको जुगुमा रहेको छ अनि त्यहाँ दशैँ मनाउन पनि रमाइलो हुन्छ । फेरि हाम्रो मामाघरमा म अनि मेरो दिदी बाहेक सबै भान्जाहरु मात्र छन्, त्यसैले हामी सबको प्रिय छौ । तर, एक सञ्चारकर्मी भएको नाताले विगत ४ वर्ष देखि काठमाण्डौँमै रुमल्लिरहेको हुन्छु म दशैँको समयमा । हुन त प्राय मेरै कारणले मेरो परिवार पनि कतै जादैनन् र हामीसँगै टिका लगाउछौ दशैँको टिकाको दिनमा । तर पनि त्यतीमै लिङे पिङ खेलेको रमाइलो, गाउ डुल्दाको रमाइलो त कहाँ प्राप्त हुन्छ र? फेरि मेरो त साइतको टिका प्रायः अफिसमै भएको हुन्छ, अनि घरमा चाही अन्तिममा राती लगाइन्छ । यसपालिको मेरो दशैँ पनि एबिसी टेलिभिजनको कार्यलयमै बित्ने निश्चित भइसकेको छ । अफिसमा पनि छुट्टी पाएका साथीहरु तामझामका साथ घर जना आफ्नो तयारी गरिरहेका छन्, अब त्यही हेरेर मन बुझाउन पर्ला । अन्ततः बडा दशैँको उपलक्ष्यमा सम्पूर्ण हिन्दु नेपालीहरुलाई धेरै धेरै मंगलमय शुभकामना ।